Bezpieczny Smart Dom: jak chronić swój nowoczesny dom?

Urządzenia z kategorii Smart Home są coraz częściej spotykane w polskich domach. Inteligentne czujniki, kamery i sprzęty AGD niewątpliwie ułatwiają codzienne życie, ale nie znaczy to, że składają się wyłącznie z zalet. Przeciwnie, nowoczesna technologia to nowoczesne zagrożenia. Jak zatem zadbać o swój inteligentny dom?

Choć wydaje się, że inteligentna lodówka czy termostat z połączeniem internetowym nie mogą stanowić żadnego zagrożenia, to warto spojrzeć na problem z nieco szerszej perspektywy. Choć same termostaty, lodówki albo systemy czujników rzeczywiście są niegroźne, to po podłączeniu do domowej sieci stanowią jej część – tak samo jak komputery i urządzenia mobilne korzystające z domowego Wi-Fi.

Jak zatem zabezpieczyć swój inteligentny dom i dlaczego warto to zrobić? Tego dowiesz się z poniższego artykułu.

Co, jeśli nie zabezpieczę swojego Smart Home?

Zacznijmy od tego, jakie zagrożenia mogą czyhać na właścicieli urządzeń z kategorii Internetu Rzeczy (IoT), czyli takich, które łączą się z siecią i wymieniają danymi z innymi jej uczestnikami.

Każde urządzenie podłączone do domowej sieci stanowi `punkt wejścia`. Oznacza to, że uzyskując dostęp do takiego sprzętu, można też uzyskać dostęp do reszty sieci, a więc i do danych, które w niej wędrują.

Zhakowanie sprzętu podłączonego do domowej sieci może skończyć się na przykład:

• kradzieżą personalnych danych,
• wprowadzeniem złośliwego oprogramowania do sieci,
• wykorzystaniem urządzeń do przeprowadzenia ataku DDoS,
• pozyskaniem innych informacji, np. o tym, kiedy domownicy regularnie opuszczają dom.

Chociaż wydaje się, że zhakowany termostat nie wyrządzi nikomu krzywdy, to wyżej wymienione zagrożenia są już poważnymi naruszeniami bezpieczeństwa zarówno w cyberprzestrzeni, jak i w świecie realnym (choćby z uwagi na możliwość poinformowania przestępców o tym, kiedy dom stoi pusty).

Dlaczego Smart urządzenia nie zawsze są bezpieczne?

Mimo że Internet Rzeczy staje się bardziej zaawansowany i funkcjonalny, to bezpieczeństwo niestety nie jest priorytetem producentów. W przeciwieństwie do nowych smartfonów czy tabletów, sprzęty AGD rzadko mają wbudowane systemy ochrony. Tak więc kupując lodówkę czy pralkę z możliwością połączenia z Wi-Fi, raczej nie ma co liczyć na silne szyfrowanie lub inne metody zabezpieczenia danych.

Ponadto, urządzenia z kategorii IoT zazwyczaj nie dostają też aktualizacji systemowych. Ale spore niebezpieczeństwo stanowią sami użytkownicy: brak zmiany domyślnych haseł czy niezabezpieczenie domowej sieci to najczęstsze powody, dla których urządzenia Smart są łatwe do zhakowania.

Jak zabezpieczyć swój Smart Dom?

Co zatem można zrobić, żeby zmniejszyć szansę na to, że domowy sprzęt stanie się furtką do sieci dla hakerów? Oto kilka głównych wskazówek:

• Zainstaluj VPN na routerze.

Usługa VPN dodatkowo szyfruje dane, sprawiając, że są znacznie trudniejsze do odczytania przez osoby trzecie. Zazwyczaj VPN instaluje się na komputerach, ewentualnie na smartfonach, ale nie są to Twoje jedyne opcje. Możesz zainstalować VPN na routerze – dzięki temu jednocześnie obejmiesz ochroną wszystkie urządzenia do niego podłączone.

Bonus korzystania z VPN-u jest taki, że możesz maskować swój adres IP, by zwiększyć swoją prywatność online i uniknąć wścibskich reklamodawców. Jeśli zadawałeś sobie pytanie: `jak mogę ukryć moje IP?`, to VPN jest odpowiedzią, której szukasz.

• Zwracaj uwagę na to, co kupujesz.

Niektóre sprzęty z kategorii IoT są zabezpieczone gorzej niż inne. Zazwyczaj dotyczy to najtańszych produktów na rynku, choć oczywiście nie musi to być regułą. Zanim dokonasz zakupu, sprawdź, co o producencie mówią inni ludzie, a także co firma mówi o sobie sama. Czy ma politykę prywatności? Czy stawia na bezpieczeństwo klientów? Co robi z danymi – czy przekazuje je innym podmiotom? Wszystko to jest istotne z punktu widzenia prywatności i bezpieczeństwa.

Pamiętaj, że im więcej osób podejmuje świadome wybory zakupowe, tym bardziej producenci są zmuszeni do nadążania za rynkiem i poprawiania jakości swoich usług.

• Zmień wszystkie domyślne hasła.

Każde urządzenie sieciowe ma domyślne hasło ustawione przez producenta. Ułatwia to pierwszą konfigurację. Problem w tym, że wiele osób nie zmienia hasła po tym, gdy już zacznie korzystać ze sprzętu, a domyślne hasła są łatwe do odgadnięcia i powtarzalne dla wszystkich urządzeń konkretnego producenta. Nietrudno je więc złamać. Dotyczy to zarówno urządzeń z kategorii IoT, jak i routerów.

• Zabezpiecz swoją sieć Wi-Fi silnym hasłem.

Skoro już mowa o hasłach – zadbaj też o to, żeby nikt niepożądany nie mógł połączyć się z Twoim Wi-Fi. Ustaw silne hasło, to jest takie, które nie jest imieniem Twojego zwierzaka, dziecka, ważną datą albo inną informacją, którą łatwo odgadnąć, na przykład korzystając z mediów społecznościowych.

Pamiętaj, że hasło do Wi-Fi to nie to samo, co hasło do routera. Pierwsze umożliwia połączenie się z siecią, a drugie – konfigurację sprzętu. Oba te hasła powinny być silne i różne od siebie.

• Rozważ utworzenie osobnej sieci dla urządzeń Smart.

Większość routerów umożliwia tworzenie kilku sieci działających równolegle. To dobre rozwiązanie dla właścicieli sprzętów IoT. Dzięki temu Twoje komputery, a więc i najważniejsze dane, będą odizolowane od pozostałych urządzeń. Jeśli już dojdzie do włamania do któregoś ze sprzętów Internetu Rzeczy, hakerzy nie dostaną się do tego, co najistotniejsze, czyli danych personalnych, finansowych itp.

• Wyłącz rozgłaszanie SSID sieci.

SSID to identyfikator sieci, czyli nazwa, którą widzisz, kiedy łączysz się z Wi-Fi ze swojego smartfona albo laptopa. SSID jest domyślnie widoczne dla każdego, kto znajduje się w zasięgu, ale nie musi takie być. Jeśli nie planujesz poszerzać sieci o kolejne urządzenia, rozważ wyłączenie rozgłaszania SSID – wtedy nikt, nawet będąc w bliskiej okolicy, nie będzie widział Twojego Wi-Fi na liście dostępnych sieci. Rozgłaszanie SSID można wyłączyć w ustawieniach routera po zalogowaniu się do niego.

• Wyłącz funkcje, z których nie korzystasz.

Nowoczesne urządzenia mają wiele funkcji, ale nie znaczy to, że każdy posiadacz używa ich wszystkich. Przykładowo: telewizory Smart mogą być kontrolowane głosem, do czego mają wbudowany mikrofon, ale nie każdy używa tej funkcji. Jeśli Ty sam wolisz pilota, dezaktywuj sterowanie głosem tak, by mikrofon nie był stale aktywny. Nie chodzi tu o sianie paniki – Twój telewizor prawdopodobnie Cię nie podsłuchuje. Jeśli jednak zostałby zhakowany, sytuacja mogłaby wyglądać inaczej.

Nowoczesne rozwiązania w domach oferują niesamowite możliwości rodem z filmów science-fiction. Z pewnością ułatwiają funkcjonowanie, ale nie warto przedkładać wygody ponad własne bezpieczeństwo. Kradzieże danych, infekcje ransomware czy włamania do kont to zagrożenia, o których media niestety informują coraz częściej. Zanim więc zaczniesz cieszyć się swoimi nowymi gadżetami – upewnij się, że nie stanowią otwartej furtki dla przestępców.